ویتامین C به وفور در دسترس است و کمبود آن به ندرت در بدن رخ می‌دهد. البته کمتر کسی پیدا می‌شود که نسبت به مزایای این ویتامین آگاهی کامل داشته باشد. برای شروع، همین کافی است که بدانید در صورت توقف مصرف خوراکی ویتامین سی، ذخیره آن در بدن طی 4 تا 12 هفته پایان می‌پذیرد و با ادامه این روند، فرد پس از 2 تا 3 ماه جان خود را از دست خواهد داد. این مدت زمان کوتاه نشان می‌دهد این ویتامین نقش بسیار گسترده و متنوعی در بدن ایفا می‌کند.
اغلب شنیده‌ایم که ویتامین سی برای درمان سرماخوردگی معرکه است. اما آیا می‌دانستید ویتامین C خواص بسیار بیشتری دارد و حتی به سلامت پوست و موی شما نیز کمک می‌کند؟ شما علاوه بر مصرف خوراکی ویتامین C می‌توانید با استفاده از محصولات حاوی آن مانند سرم ویتامین c که در داروخانه ها به وفور یافت می شود، از خواص این ویتامین به صورت موضعی نیز بهره‌مند شوید.
ویتامین سی چیست؟
ویتامین C یک آنتی‌اکسیدان قوی است که برای احیای دیگر آنتی‌اکسیدان‌ها در بدن لازم است. برخلاف بسیاری از حیوانات، انسان نمی تواند ویتامین C را به صورت خود مختار تولید کند و باید آن را از طریق مصرف مواد غذایی یا مکمل‌های ویتامینی دریافت کند. برای تامین ویتامین سی مورد نیاز بدن می‌توان از قرص ویتامین سی یا منابع ویتامین ث مثل مرکبات استفاده کرد. این ویتامین با نام علمی اسکوربیک اسید، محلول در آب است؛ بنابراین بدن ذخیره قابل‌توجهی از آن ندارد و باید مقدار مورد نیاز به صورت روزانه مصرف شود.
نقش ویتامین سی در سلامت پوست
ویتامین سی یکی از مهمترین ویتامین‌ها در بدن بوده و برای سلامت پوست بسیار حائز اهمیت است. این ویتامین قدرت زیادی در تقویت سیستم ایمنی بدن داشته و موجب درمان و پیشگیری از بسیاری از بیماری‌ها میگردد. مصرف ویتامین سی هم به صورت موضعی و هم به شکل خوراکی برای پوست فواید بسیاری دارد. استفاده توأم از محصولات پوستی و مواد غذایی حاوی ویتامین سی، بیشترین فایده را به پوست شما می‌رساند. اما ویتامین سی برای پوست چه فوایدی دارد؟
بهبود جای زخم و سوختگی‌ها
شواهد اولیه نشان می‌دهد که ویتامین C می‌تواند باعث تسریع در روند بهبود زخم شود. آنتی‌اکسیدان‌های موجود در ویتامین C به از بین رفتن جای زخم ناشی از سوختگی کمک می‌کنند. همچنین از آنجا که ویتامین سی به رشد بافت پوست جدید کمک می‌کند، به شکل حیرت‌‌انگیزی برای درمان زخم و سوختگی مفید است.
خواص آنتی‌اکسیدانی این ویتامین، نقش مهمی در تولید کلاژن ایفا کرده و به درمان آفتاب‌سوختگی کمک می‌کند. علاوه بر کرم ضد آفتاب طیف گسترده که از آسیب مضرات نور خورشید جلوگیری می‌کند، ویتامین C هم باعث کاهش اثرات اِریتما ناشی از پرتو فرابنفش UVB می‌شود. اریتما، قرمزی سطح پوست است به صورتی که معمولاً مویرگ‌های خونی سطحی در اثر آسیب یا حساس شدن گشاد می‌شوند. البته باید به این نکته توجه داشته باشید که ویتامین سی تنها باید به عنوان یک ماده افزودنی به کرم ضد آفتاب استفاده شود و نه به عنوان یک جایگزین برای آن.
نکته مهم: دقت کنید محصولات موضعی حاوی درصدهای بالای ویتامین C را نمی‌توان روی پوست آفتاب‌سوخته یا آسیب‌دیده استفاده کرد. این محصولات خاصیت لایه‌برداری دارند و فقط می‌توانند روی پوست سالم استفاده شوند.
محافظت در برابر تغییر رنگ پوست
ویتامین C از DNA در مقابل واکنش‌های فتوشیمیایی محافظت می‌کند. این واکنش‌ها می‌توانند منجر به ایجاد تومور، تغییر رنگ پوست و انواع مختلف سرطان پوست شوند. این ویتامین همچنین تولید «دایمر پیریمیدین» را مهار می‌کند که علت اصلی ایجاد ملانوما در انسان است. علاوه بر این، ویتامین سی به کم‌رنگ شدن کک و مک‌ها و نشانه‌های پیری پوست، لطافت، روشنی و جوانسازی پوست کمک می‌کند.
لکه‌های پوست ممکن است به دلیل جای جوش یا دیگر آسیب‌های پوستی ایجاد شوند. پس از بهبود زخم، ممکن است رنگ پوست قسمت بهبودیافته نسبت به سایر قسمت‌های پوست تیره‌تر شود. ویتامین سی با در هم شکستن فرآیند رنگی‌شدن سلول‌های پوست، به مقابله با آن پرداخته و از بیشتر شدن آن پیشگیری می‌کند.
کمک به ساخت کلاژن
ویتامین سی یکی از اجزای مورد نیاز برای ساخت هیدروکسی‌پرولین و هیدروکسی‌لایزین است. بدن ما به این ترکیبات شیمیایی برای پیوند مولکول‌هایی که کلاژن تولید می‌کنند، نیاز دارد. ترکیبات مذکور همچنین خاصیت ارتجاعی و سفتی پوست را بالا می‌برند. کمبود کلاژن باعث کدر و مرده به نظر رسیدن پوست می‌شود. کلاژن از پایه باعث جوانی مجدد پوست می‌شود و چین و چروک و علائم پیری را کاهش می‌دهد.
عروق خونی کوچکی زیر پوست وجود دارند که اکسیژن و مواد مغذی لازم برای حفظ سلامت پوست را حمل می‌کنند. بدون مواد مغذی کافی، پوست خشک و خشن خواهد شد. کلاژن باعث تقویت ساختار رگ‌ها و این عروق خونی کوچک زیر پوست می‌شود. بر این اساس، کرم‌های حاوی ویتامین C باعث بهبود ظاهر و بافت پوست می‌شوند.
از سوی دیگر، ویتامین سی باعث افزایش ساخت الاستین می‌شود و الاستین سبب افزایش ضخامت، خاصیت ارتجاعی، محافظت و ترمیم سلول‌های پوستی می‌شود. سفتی پوست به حفظ رطوبت، افزایش گردش سلول‌های پوست و پر شدن و صاف شدن سطح پوست (کاهش چین و چروک) کمک می‌کند. با چنین تأثیراتی می‌توان گفت این ویتامین نقش پررنگی در حفظ و بهبود جوانی پوست دارد.
بهترین زمان استفاده از سرم ویتامین سی
بدون شک، استفاده از ویتامین C برای پوست به شکل سرم فواید بسیار دارد. اما تمرکز اصلی این محصول معمولاً بر روی مزایای آن در مقابل رادیکال‌های آزاد و تقویت پوست است. وقتی در مورد بهترین زمان‌های استفاده از سرم ویتامین C صحبت می‌کنیم، رعایت یک سری نکات می‌تواند به شما کمک کند.
- از سرم ویتامین C پیش از طلوع آفتاب استفاده کنید، چرا که در این حالت محصول کمتر در معرض دی‌اکسیداسیون قرار می‌گیرد و همچنین پوست شما از تماس شدید با اشعه مضر آفتاب محافظت می‌شود.
- پیش از مصرف سرم ویتامین سی برای پوست، صورت خود را تمیز بشویید. می‌توانید از آن به تنهایی یا در ترکیب با مرطوب کننده مورد علاقه‌تان استفاده کنید.
نکته مهم دیگری که باید در نظر داشته باشید، نحوه نگهداری سرم ویتامین C است. بهتر است بسته را در محیط خنک و تاریک نگهداری کنید و قبل از استفاده همیشه محتویات بطری را تکان دهید. با استفاده مکرر و منظم از سرم ویتامین C می‌توانید به بهترین نتیجه برسید، پس پیشنهاد می‌کنیم روزانه از آن استفاده کنید.
سخن پایانی
در این مقاله با خواص و فواید زیادی از ویتامین C آشنا شدید. اکنون موضوع مهمی که لازم است در نظر داشته باشید، حد مجاز مصرف ویتامین‌ها است. حتی مفیدترین ترکیبات نیز در صورتی که بیش از اندازه مصرف شوند، می‌توانند آسیب‌رسان باشند. مقدار توصیه‌شده روزانه ویتامینC برای بزرگسالان، 90 میلی‌گرم برای مردان و 75 میلی‌گرم برای زنان است.
مسمومیت ویتامین در اثر مصرف میوه‌ها و مواد غذایی طبیعی نادر بوده و معمولاً در اثر مصرف زیاد مکمل‌ها اتفاق می‌افتد. البته مسمومیت با ویتامین سی به دلیل ویژگی‌های این مولکول، بسیار نادر است؛ اما مصرف دوزهای بالای این ویتامین (بیش از 2000 میلی‌گرم در روز) می‌تواند بر عملکرد سیستم گوارش تأثیر بگذارد و باعث اسهال، حالت تهوع و گرفتگی عضلات شود.